ईश्वरी बराल ।

काठमाडौं, असोज २३ । बडादसैं सुरु भएदेखि नै नवरात्रभर शक्तिपीठ, भगवती मन्दिर, दसैंघर तथा पूजाकोठामा मालश्री धुन बजाउने परम्परा छ । देवी–दुर्गाको मनपर्ने धुन मालश्रीले दसैंलाई थप रोमान्चित बनाउँछ ।

नेवारी भजनमा आधारित मालश्री धुन मल्लकालदेखि बजाउन सुरु गरिएको संगीतकार चण्डिप्रसाद काफ्लेले बताएका छन् ।

मल्लकालीन राजा जयस्थितिको पालामा तीव्रा रागमा आधारित रहेर सिर्जना गरिएको मालश्री आज आएर दसैंको पर्यायवाचीजस्तै भएको उनको बुझाइ छ ।

अर्का संगीतकार राजु सिंहलाई मालश्री धुन, दसैंपर्व, असोज महिना र सिङ्गो शरद ऋतु नै एक–अर्काका अभिन्न अंगजस्तो लाग्छ । यसलाई रुचाउनेहरु अथाहा छन् ।

करिब तीन सय वर्षपहिले सिर्जना गरिएको मालश्रीको दसैंमा विशेष महत्व त छ नै साथै अन्य शुभकार्यहरु पनि योबिना अपुरोजस्तो लाग्छ । यसले आफ्नै सांस्कृतिक महत्व बोकेकाले नसा–नसामा मालश्री धुन बगिरहेको गायक आनन्द कार्कीको प्रतिक्रिया छ ।

उनको विवाहमा पनि बजाइएकाले मालश्री धुन सुन्नेबित्तिकै विवाहको रमाइलो पलको पुर्नताजकी हुने बताउँछन् ।

यसलाई विभिन्न तालमा पुराना सर्जकदेखि संगीतमा रुचि राख्ने नयाँ कलाकारसम्मले रेर्कड गराउन भ्याइसकेका छन् ।

विदेशमा रहेका नेपालीहरुले पनि दसैंकोबेला रातो टिका, पहेंलो जमरा, लिंगे पिङ घर–गाउँ आफन्त सबैको झल्को मालश्री धुन सुनेर नै मेटाउने अनुभव सुनाउँछन् ।

किम्बदन्तीअनुसार देवी–दुर्गाको गुनगानका लागि बजाइने यो धुन ठाउँ र जातजातिअनुसार फरक–फरक भएको गायिका संगीता प्रधान रानाको बुझाइ छ ।

तर, पछिल्लो समय प्रविधिको सहजतासँगै आफूखुसी रेकर्ड गरिएका मालश्री धुनले असली धुन खतरामा पर्नेतर्फ सचेत हुन जरुरी छ ।

प्रस्तुतकर्ता बराल नेपाल एफएम नेटवर्कमा आवद्ध छिन्–सम्पादक ।