प्रकाश नेपाल
इलाम । व्यवसाय गर्नु आफैँमा नराम्रो हैन, तर हुँदाछदाको जागिर छाडेर आफैँ व्यवसायी बन्नेको संख्या भने न्यून देखिन्छ । दुग्ध विकास संस्थानको जागिर छोडेर रिञ्जीफुर्वा शेर्पाले इलामको सन्दकपुर गाउँपालिकामा दुग्ध व्यवसाय सञ्चालन गरिरहेका छन् ।

संस्थानको चीज मेकरका रूपमा जागिर खाएका उहाँले जागिर छोडेर आफैँ उद्योग सञ्चालन गरी चिज उत्पादन गरिरहनुभएको छ । चिजको उत्पादन बढे बजारीकरणको समस्या नभएको भन्दै उहाँले चिज उत्पादन व्यवसायलाई दिगो बनाउन गाउँकै युवाहरुलाई समेत रोजगारी दिनुभएको छ । लकडाउनको समयमा विदेशी पर्यटक नेपाल आउन नपाएको कारण चिज बिक्रि रोकिए पनि अहिले चिजको माग बढ्दै गएको छ ।

पहिले दैनिक दुईहजार देखि पच्चिस सय लिटर दूध डेरीमा आउने गरे पनि हिजोआज साढे आठ सय लिटरमात्र दूध आउने गरेको छ । लकडाउनको समयमा बिक्रिमा समस्या हुने भएपछि धेरै उद्योग बन्द भए पनि अहिले बिस्तारै डेरी उद्योग सञ्चालनमा आउन थालेका छन् । इलामका डेरी उद्योग बन्द भएपछि यहाँ आउने सबै दूध विराटनगरमा खपत हुने गरेको थियो ।

डेरी उद्योग सञ्चालन गर्न निकै चुनौती भए पनि डेरीमा दूध जम्मा हुन थालेपछि फाइदा हुन थालेको छ । अहिले गाउँमा डेरी उद्योग सञ्चालन गर्न किसानहरुलाई उन्नत्ति परियोजनाले पनि सहयोग गरी रहेको छ । परियोजनाले गाउँका उद्योगका लागि झण्डै ३७ लाख ७३ हजार रुपैयाँ अनुदान दिने गरेको छ ।

चीज राख्ने फेब्रिकेटेड कोल्डस्टोर, २५ वटा स्टिल ¥याक, गाडी लगायतका सामान उपलब्ध भएपछि डेरी सञ्चालनमा सहयोग पुगेको किसानहरुको भनाइ छ । किसानहरूले चिज उत्पादन उद्योग खोल्नका लागि ग्रामीण क्षेत्रका किसानहरुलाई अनुदान दिए यस व्यवसायबाट धेरै किसान लाभान्वित हुने थिए ।